نقش عقل در فهم آیات قرآن (مقایسه دو دیدگاه ملاصدرا و احسایی)

Authors

  • محمد مهدوی راد دانشیار دانشکده فقه و فلسفه، پردیس قم دانشگاه تهران
  • نرگس زرگر دانشجوی دکتری فلسفه
Abstract:

در زمینه امکان کاربرد عقل در عرصه فهم وحی هر کدام از دو اندیشمند چه دیدگاهی دارند؟ چه تفاوتی میان رویکرد ملاصدرا و احسایی نسبت به حدود شناختی عقل در فهم قرآن وجود دارد؟ در میان اندیشمندان مسلمان، صدرالمتألهین و احسایی از جمله کسانی هستند که رویکرد ویژه‌ای به حدود شناختی عقل در فهم قرآن به عنوان متنی وحیانی دارند. از شرایط اختصاصی صدرا در زمینه تأویل، این است که استنباط و استقلال در فهم آیات مجاز است اما احسایی، عدم تعارض تأویل با فهم عرفی از ظاهر آیات و روایات را شرط درستی تأویل می‌داند. صدرالمتألهین وجود حجت درونی را سبب رشد تعقل و مانع تقلید، وقوف بر ظاهر الفاظ قرآن و جمود بر نظر مفسران پیشین می‌داند، و بدون اصول عقلی درون شریعت را نمی‌بیند اما احسایی هیچ استقلالی را برای عقل نپذیرفته و ...

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش عقل در فهم آیات قرآناز منظر ملاصدرا

در میان اندیشمندان مسلمان، صدرالمتألهین ازجمله کسانی است که رویکرد خاصی به حدود شناختیِ عقل در فهم قرآن به‌عنوان یک متن وحیانی دارد.وی معتقد به جداناپذیری شریعت و اصول عقلی است و قرآنرا امری عقلی می‌داند. بنابراین نقش عقل در اصول و مبانی مورد پذیرش ویدر جهت فهم قرآن قابل توجه است. صدرالمتألهینتدبر در آیات قرآن را مرتبط به تدبر در عالم هستی می‌داند وقرآن را نور عقلی معرفی می‌کند که از طریق آن نور...

full text

دخالت اجتناب‏ ناپذیر پیش‏ فرض‏ها در فهم در محک عقل و آیات قرآن

مهم‏ترین ادعای هرمنوتیک فلسفی گادامر تاریخیت یا تاریخ‎مندی فهم است. گادامر در کتاب حقیقت و روش حیثیت‏های مختلفی برای فهم می‏شمارد؛ از جمله حیثیت اطلاقی فهم، حیثیت امتزاجی فهم و حیثیت تبعیت ضروری فهم از پیش‏فرض‏های سیال. هدف او از برشمردن و تحلیل هر یک از این حیثیت‏ها اثبات تاریخ‎...

full text

نقدی بر نظریه حرکت جوهری ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن

In the present essay, first, the most important arguments for proving the theory of "substantial movement" are analyzed and criticized. Two of them are rejected by the aid of some contemporary critics and the rest by initiative critiques. Then Molla Sadra’s interpretations that are under the influence of the mentioned theory are criticized. In order to do so, those Qora’nic verses which are con...

full text

نقش عقل در فهم شریعت و قانونگذاری

عقل عملی کاربردهای فراوانی در مباحث اصولی دارد، اما با توجه به هدف علم اصول و مقدمه بودن آن برای فقه، صرفاً از یکی از کاربردهای عقل یعنی عقل مشرِّع سخن به میان آمده و ضوابط و لوازم آن مطرح‌شده است. درحالی‌که به اذعان برخی از علماء، کارکرد این درک عقل در علم فقه، نادر است و این کاربرد ناچیز، موجب کم‌اهمیت شدن مبحث عقل در بین مسائل علم اصول شده است درحالی‌که کارکرد عقل در سامان دادن به مسائل اصولی و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 10

pages  139- 169

publication date 2012-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023